Grupy energetyczne w Europie koncentrują się w swojej działalności na różnych obszarach, ale wszystkie dostrzegają zmiany zachodzące w ich otoczeniu.
Głównym trendem jest obecnie szeroko pojęty rozwój odnawialnych źródeł energii, i co za tym idzie pojęcia: dekarbonizacji, elektryfikacji, efektywności energetycznej, czy decentralizacji. Wszystko to ma służyć poprawie jakości i bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej wraz ze zmianą kierunku inwestycji w energetyce – w stronę wytwarzania energii elektrycznej opartej na źródłach zeroemisyjnych.
Rysunek przedstawia porównanie miksu wytwórczego wśród wybranych, największych grup energetycznych w Europie (na podstawie aktualnie dostępnych danych).
Na tle rynku europejskiego polskie grupy energetyczne charakteryzują się dużym uzależnieniem swoich mocy wytwórczych od paliw węglowych. Produkcja energii elektrycznej wśród zaprezentowanych europejskich grup energetycznych jest dużo bardziej zróżnicowana. Jednostki wytwórcze oparte na węglu i paliwie gazowym nie mają w nich decydującego udziału – nie przekraczają kilkunastu procent (najwięcej CEZ i RWE).
Analizując zainstalowaną moc elektryczną na przestrzeni lat 2017/2018 doskonale widać trend inwestycji w odnawialne źródła energii i odwrócenie się od węgla. Przykładem tego jest spółka Enel, czy niemiecki RWE, których zainstalowana moc oparta na węglu w roku 2018 spadła w porównaniu do roku poprzedniego, a dodatkowo zaobserwowano wzrost mocy w OZE.
Nasilający się trend związany z inwestycjami w odnawialne źródła wytwórcze i większa koncentracja na kliencie i jego potrzebach, widoczne są w planach i kierunkach strategicznych przedstawionych spółek energetycznych, co zobrazowano w poniższej tabeli.
W Europie wśród 16 grup energetycznych prawie wszystkie koncentrować się będą na rozwoju OZE. Jedynie spółka Uniper nie zadeklarowała przyrostu mocy w OZE, natomiast zadeklarowała brak inwestycji w nowe elektrownie węglowe i redukcję emisji. Dużego tempa nabiera działalność usprawniająca infrastrukturę energetyczną, w tym działania typu Smart, digitalizacja i inteligentne liczniki, dzięki którym klienci mogą zarządzać swoim zużyciem energii i poprawiać swój komfort życia.
Działalność 70% spółek koncentrować będzie się wokół klienta i jego potrzeb oraz elektromobilności. Wraz ze wzrostem odnawialnych źródeł energii, w tym także małych instalacji prosumenckich, większego znaczenia nabiera działalność w kierunku magazynowania energii elektrycznej.
Grupa TAURON dostrzega trendy w sektorze elektroenergetycznym i podejmuje aktywne działania we wszystkich przedstawionych obszarach, zmieniając się i koncentrując na wyzwaniach tzw. energetyki jutra.
Wraz ze zmieniającym się otoczeniem, spółki energetyczne aktualizują swoje plany i cele strategiczne.
Na rysunku zaprezentowano deklaracje europejskich przedsiębiorstw sektora elektroenergetycznego dotyczące inwestycji i rozwoju w perspektywie kolejnych lat w nowe moce wytwórcze oparte na aktywach OZE.
W 2018 roku wśród przedstawionych spółek energetycznych największą moc zainstalowaną w OZE miała włoska spółka Enel 39,2 GW. W swoich planach strategicznych zakłada ona przeznaczenie 38% nakładów inwestycyjnych w latach 2019-2021 na inwestycje w OZE (to ok. 10,6 mld EUR).
Druga grupa, której moc zainstalowana OZE wynosiła 32,6 GW w 2018 r., to francuski EDF, który do 2030 roku planuje zwiększyć moc zainstalowaną aktywów zielonych do 50 GW.
Grupa ENGiE, będąca drugą spółką działającą we Francji, planuje w latach 2019-2021 wzrost mocy o 9 GW (z 24,8 GW w 2018 do 33,8 GW w 2021).
Szwedzki Vattenfall deklaruje kolejne 2,3 GW mocy zainstalowanej OZE do 2020 roku.
Endesa, hiszpańska grupa energetyczna, w 2018 r. posiadała 6,5 GW mocy zainstalowanej w OZE. Jej plany przewidują zwiększenie mocy w aktywach wiatrowych i fotowoltaicznych o 1,9 GW do 2021 roku. Do 2050 roku grupa chciałaby 100% wolumenu energii elektrycznej produkować z odnawialnych źródeł energii.
Jedna z niemieckich grup energetycznych – E.On planuje do 2020 r. wzrost o ok. 4,1 GW mocy zainstalowanej w aktywach wiatrowych (lądowych i morskich). W 2020 r. spółka może posiadać 9,4 GW mocy zainstalowanej w OZE, w porównaniu do roku 2018, kiedy posiadała 5,3 GW.
Kolejna spółka, działająca na rynku niemieckim tj. RWE, po przejęciu nowych aktywów OZE, które miało miejsce w 2019 roku, zaktualizowała swoje kierunki strategiczne i aspiruje do pozycji 3 spółki w Europie pod względem OZE. W związku z tym zadeklarowała rozwój swojej bazy wytwórczej OZE o 2-3 GW mocy zainstalowanej rocznie. Biorąc pod uwagę deklaracje, szacuje się, że w 2030 roku spółka RWE będzie posiadała minimum 26 GW mocy w aktywach zielonych.
Spółka innogy planuje dodatkowe 7 GW mocy w OZE do 2024 r.
Kolejna z niemieckich grup energetycznych, spółka EnBW zadeklarowała do 2020 r. wzrost do ok. 5,6 GW mocy w aktywach odnawialnych.
Spółka Uniper w 2018 r. posiadała 3,6 GW mocy zainstalowanej w OZE i jest jedną ze spółek, które nie deklarują wprost wzrostu mocy w źródłach odnawialnych, natomiast zakomunikowała, że nie będzie inwestować w elektrownie węglowe.
Czeska spółka CEZ planuje powiększyć swoje aktywa o 0,4 GW do 2025 r. z posiadanych 1,7 GW w 2018 r. do 2,1 GW mocy zainstalowanej.
Grupa FORTUM w swoich planach zakłada wzrost mocy zainstalowanej w energetyce wiatrowej i fotowoltaice.
Na rynku krajowym największą moc zainstalowaną w OZE w 2018 r. posiadała grupa PGE, tj. 2,2 GW. Grupa dąży do tego, aby w 2030 r. ich produkcja energii elektrycznej z OZE stanowiła 25% krajowej produkcji energii elektrycznej z OZE, w związku z czym rozpoczęła przygotowanie inwestycji w budowę farmy wiatrowej offshore na Morzu Bałtyckim. Ambicją PGE jest osiągnięcie 2,5 GW mocy w wietrze offshore do 2030, ze ścieżką dojścia 1 GW w 2025 roku. Według nowego planu strategicznego Enea zamierza zwiększyć moc zainstalowaną OZE do 2,5 GW w perspektywie roku 2030.
Grupa TAURON w aktualizacji kierunków strategicznych zadeklarowała wzrost mocy zainstalowanej OZE do 2025 roku o dodatkowe 900 MW w aktywach wiatrowych i 300 MW w fotowoltaice, a także rozpatruje zaangażowanie w aktywa wiatrowe offshore. Do 2030 roku przewidywana moc zainstalowana OZE Grupy TAURON wyniesie ok. 3 GW.
Spółki sektora energetycznego w deklaracjach strategicznych i planach na przyszłość dostosowują swoje jednostki wytwórcze do wymogów związanych z dekarbonizacją i przejściem na zero-emisyjne wytwarzanie energii elektrycznej. W związku z tym, niektóre spośród zaprezentowanych spółek zadeklarowały cele redukcji emisyjności CO2 w perspektywie 2030 roku, co obrazuje rysunek.
Cele redukcji CO2 przedsiębiorstw energetycznych w Europie
Ambicją spółki Enel jest redukcja emisji dwutlenku węgla w 2030 r. o 37%.
Grupa Endesa do 2050 roku postawiła sobie za cel 100% produkcję energii elektrycznej przy zerowej emisji. W związku z tym grupa w 2020 roku planuje zredukować emisje CO2 o 13%, a w 2030 o 35% (w porównaniu do poziomu emisji w roku 2018).
CEZ dąży do obniżenia emisji grupy o 24% do 2025 roku.
Grupa E.On planuje zredukować emisję CO2 o 16% do 2030 roku, a w swojej strategii CSR deklaruje osiągnięcie neutralności emisji do 2050 roku.
Wśród polskich podmiotów energetycznych, największe cele redukcyjne postawiła sobie Grupa TAURON, która planuje obniżyć emisyjność o 51% do 2030 roku. PGE zadeklarowała obniżenie emisji jednostkowej CO2 do 2025 roku o 11%, a Enea o 30% w perspektywie 2030 r.
