11. Przychody ze sprzedaży

WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI

Grupa wprowadziła pięciostopniowy model ujmowania przychodów obejmujący kolejno: identyfikację umowy z klientem, identyfikację poszczególnych zobowiązań do wykonania świadczenia, określenie ceny transakcyjnej, alokację ceny transakcyjnej do poszczególnych zobowiązań do wykonania świadczeń oraz ujęcie przychodu w momencie realizacji zobowiązania wynikającego z umowy.

Przychody są ujmowane w momencie spełnienia (lub w trakcie spełniania) zobowiązania do wykonania świadczenia poprzez przekazanie przyrzeczonego towaru, produktu, materiału (tj. składnika aktywów) lub wykonania usługi klientowi. Przekazanie składnika aktywów następuje w momencie, gdy klient uzyskuje kontrolę nad tym składnikiem aktywów, zaś w przypadku sprzedaży energii elektrycznej, paliwa gazowego oraz ciepła za moment sprzedaży przyjmuje się dostarczenie energii do odbiorcy.

Przychody wycenia się w wartości, jaką Grupa spodziewa się otrzymać, po pomniejszeniu o podatek od towarów i usług (VAT) i podatek akcyzowy i inne podatki od sprzedaży lub opłaty oraz rabaty i upusty.

Przychód obejmuje tylko wpływy korzyści ekonomicznych otrzymane lub należne na rachunek własny jednostki. Kwoty uzyskane w imieniu stron trzecich, gdzie Grupa działa jako agent, takie jak podatki od sprzedaży, podatki od towarów i usług nie stanowią korzyści ekonomicznych, jakie płyną do Spółki i nie prowadzą do zwiększenia kapitału własnego. Kwot tych nie ujmuje się zatem w przychodzie. Podobnie opłata przejściowa, kogeneracyjna i OZE pobierane przez Grupę od odbiorcy końcowego energii elektrycznej, a następnie przekazywane do Operatora Systemu Przesyłowego ujmowane są w kwocie wynagrodzenia netto.

W przypadku towarów i materiałów przychód rozpoznaje się, gdy Grupa przestaje być trwale zaangażowana w zarządzanie sprzedanymi towarami w stopniu w jakim zazwyczaj funkcję taką realizuje się wobec towarów, do których ma się prawo własności, ani też nie sprawuje nad nimi efektywnej kontroli.

Do przychodów danego roku obrotowego zalicza się również zarachowane przychody, które z uwagi na stosowany system rozliczeń odbiorców nie zostały zmierzone i zafakturowane.

Najistotniejsze przychody Grupa osiąga ze sprzedaży energii elektrycznej i usług dystrybucyjnych w segmencie Sprzedaż, usług dystrybucyjnych w segmencie Dystrybucja oraz energii elektrycznej w segmencie Wytwarzanie.

Przychody ze sprzedaży energii elektrycznej i usług dystrybucyjnych w segmencie Sprzedaż

Spółki Grupy należące do segmentu Sprzedaż uzyskują przychody ze sprzedaży energii elektrycznej i usług dystrybucyjnych od odbiorców detalicznych oraz od odbiorców hurtowych (sprzedaż na rynku bilansującym). W tym segmencie uzyskiwane są również przychody z tytułu usługi konserwacji oświetlenia drogowego. Przychody ze sprzedaży wynikają z zafakturowanego wolumenu i ceny, a także z doszacowań.

W tym segmencie dokonywane są cztery rodzaje szacunków kwot przychodów ze sprzedaży energii elektrycznej i usług dystrybucyjnych:

Przychody ze sprzedaży usług dystrybucji energii elektrycznej w segmencie Dystrybucja

W przychodach ze sprzedaży usług Grupa prezentuje przede wszystkim przychody związane z działalnością dystrybucyjną. Za moment sprzedaży usług dystrybucji energii elektrycznej przyjmuje się moment dostarczenia tej usługi do odbiorcy, rejestrowany przez licznik energii elektrycznej, z uwzględnieniem prognozowanego zużycia energii oraz doszacowania przychodów, które z uwagi na stosowany system rozliczeń odbiorców nie zostały zmierzone i zafakturowane.

Przychody z hurtowej sprzedaży energii elektrycznej w segmencie Wytwarzanie

Hurtowa sprzedaż energii elektrycznej z jednostek wytwórczych centralnie dysponowanych oraz w ramach działalności obrotowej odbywa się poprzez zgłoszenie przez odbiorcę i dostawcę do Operatora Systemu Przesyłowego (OSP) deklarowanej w każdej godzinie ilości energii elektrycznej, którą spółka z segmentu Wytwarzanie jako dostawca zobowiązana jest dostarczyć lub spowodować jej dostarczenie, a odbiorca odebrać. Tak cena, jak i ilości w poszczególnych godzinach wynikają z wcześniej podpisanych, bądź (w przypadku TGE) elektroniczne zarejestrowanych transakcji. OSP jako swego rodzaju gwarant rozliczeń ilościowych zabezpiecza wiarygodność danych w zakresie dostarczanych ilości energii. Fakturowanie odbywa się w oparciu o raporty generowane przez OSP.

Faktury za sprzedaż energii elektrycznej dostarczanej na Rynek Bilansujący wystawiane są w oparciu o raporty ze scentralizowanego systemu bilansującego sprzedaż w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym. Rozliczenia te dokonywane są w cyklu dekadowym.

Hurtowa sprzedaż energii elektrycznej z jednostek wytwórczych nie dysponowanych centralnie (jednostki wytwórcze poniżej 100 MW rozliczane na rynku lokalnym) odbywa się na podobnych zasadach, jednakże podmiotem odpowiedzialnym za rozliczenie jest operator rynku lokalnego (OSD).

PROFESJONALNY OSĄD I SZACUNKI

Grupa TAURON dokonuje szacunków przychodów, jak zostało opisane powyżej, z czego najistotniejszy szacunek dotyczy doszacowania przychodów ze sprzedaży energii elektrycznej i usług dystrybucyjnych w segmencie Sprzedaż.

Na dzień 31 grudnia 2019 roku doszacowanie przychodów ze sprzedaży energii elektrycznej i usług dystrybucyjnych w segmencie Sprzedaż wyniosło 631 795 tysięcy złotych, przy czym uwzględniając odwrócenie szacunków z roku poprzedniego wpływ na wynik finansowy 2019 roku wyniósł 22 503 tysiące złotych.

W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2019 roku w stosunku do okresu porównywalnego nastąpił wzrost przychodów ze sprzedaży, a główne zmiany dotyczyły przychodów ze sprzedaży następujących produktów i towarów:

• energia elektryczna – wzrost przychodów ze sprzedaży energii elektrycznej w stosunku do okresu porównywalnego ma głównie związek ze wzrostem w bieżącym okresie sprawozdawczym cen energii elektrycznej. Jednocześnie w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2019 roku w porównaniu do okresu porównywalnego nastąpił spadek przychodów ze sprzedaży energii elektrycznej w związku z wejściem w życie znowelizowanej Ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, o czym szerzej w nocie 12 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego;
• gaz – wzrost przychodów ze sprzedaży gazu w stosunku do okresu porównywalnego związany jest w głównej mierze ze wzrostem w bieżącym okresie sprawozdawczym ceny sprzedaży gazu oraz sprzedanego wolumenu;
• węgiel – spadek przychodów ze sprzedaży węgla wynika z niższego wolumenu sprzedaży poza Grupę związanego z niższą produkcją zakładów górniczych Grupy;
• usługi dystrybucyjne – wzrost przychodów ze sprzedaży usług dystrybucyjnych wynika głównie ze wzrostu średniej stawki sprzedaży usług dystrybucyjnych.

Spadek podatku akcyzowego w roku 2019 w stosunku do okresu porównywalnego związany jest w głównej mierze z wejściem w życie Ustawy z dnia 28 grudnia 2018 roku o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, na mocy której nastąpiła zmiana stawki podatku akcyzowego na energię elektryczną z 20 złotych do 5 złotych za megawatogodzinę (MWh).

Przychody ze sprzedaży w podziale na segmenty operacyjne przedstawiono w poniższych tabelach.

Rok zakończony 31 grudnia 2019 roku

Rok zakończony 31 grudnia 2018 roku (dane przekształcone)

Przychody ze sprzedaży energii elektrycznej w podziale na rynki zbytu przedstawiono w poniższej tabeli.